Saen Kamo Nagholiday - Sa Manila?
by Taga Tiwi Albay on Wednesday, December 29, 2010 at 9:50pm
Nata daw ta may Eksodus an mga tawo basta mapasko asin ma New Year? Maski anong lunadan paranu'an. Mag eroplano mag aircon bus o ordinaryong lunadan. Talagang dagsa an tawo. Gabos an ma'wot makatungtong sa Manila - duman mapasko o ma New Year. Ano man nanggad na penomenon ini? Nata ta an tawo pasiriring sa ciudad mantang sa ciudad labi labi ka sibot lalo na an trapiko.
Ah, maski anong sabihon makaogmang pagmasid masidan an mga familia na puro pasiring sa Manila an ma'wot duman makapagholidays. Iribahan an gabos mas maogma. Maski nagsuru'suan payt sana. Makangirhat ugaring an mga aki ni ipigtutuon sa bintana kan bus nagkakabarakingking lalo na kun saradit pa. Mantang naheheling ko an sibot sibot na kamugtakan sa bus terminal narumduman ko su primero kong pakatungtong sa Manila. Maga poco mas y menos sies anyos pa sana ako.
Hale sa Tiwi odto kaming naglunad sa dakulaon na awto pasiring sa istasyon kan tren. Naaraman kong Camalig palan ito kan nagiristorya su mga kairiba mi bago magbaraba'an sa bus na kolor itom. Dai pa ako kaito tatao magbasa kaya kulang sa detalye ini. .
Sa istasyon ka tren an kairiba ko si Madires, asin su duwa kong nguhod (pito kami pero tolo pa sana kan panahon na ito). Si padires nawalat. May kairiba man akong apat na pinsan buda su ina man ninda na tugang ni Ma. Arayyyy.. makulog su payo kong nakatangko kan ako ituon sa bintana kan tren. Pigtuturuon an mga aki sa bintana bakong bagang sa pintuan pipaaragi ngani tultol - kun medyo dakula na - sus na pasakit! Nya kun nahuhungkang! May sarong aki naheling kong itinuon payo an enot na huminugpa sa laog kan tren, HUnaon mong makalambitay sa bintana ta ituturol ka man sana - bahala ka na sa paglaog. Paborokod pati an mga tawo paerenotan sa tukawan.
An siste - nawaltak su saro kong sapatos na ba'gong bakaon na may duwang pulgada pa an kadakulaan sa bitis bilang abang nganing magamit pang pirang taon segun ki madires (matalino talaga si madires sa barakalan - lubos ako). Nasibot su Tiyuon ko ta makakaabot daa ako sa Manila na daing saibong na sapatos. Bakong mahalaga sako kan panahon na ito an sapatos ta sa kulog kan payo na nakatandol an sakong primera menteng gustong paghaya'an. Alagad pinugulan ko ta tibaad ako iwalat. An sakong tulak pati nagkakala'kaga na sa gutom. Poon alas dies kami sa Tiwi ki halat kan awtong itom na lulunadann pasiring sa Camalig - ika aki matagal ka kaan? Pero tagal pa siempre ta baad madagitan dai makaiba pa Manila.
Asin ta nag tototot nang halabaon an tren, Aa sabi ni Ma "taod taod na an karakanan ta tibaad pag matanga magkagurutom bata halawing an biyahe". Ay - Dios miong pagtios makapaManila sana! Narumduman ko an patanid kan garing kunduktor - "sadahi sana an saindong bintana ta may udo' na ipigagapo sa tren". Dali dali kong sinadahan mantang ako nagtatanaw kan mapu'ngaw alagad makolor na pananguron sa bintana. Sige an purupondo. May nagtindang tubig, maluto, kape, bunay maski ano kada istasyon magpapagmata ka sa ribok kan mga nagtatarangro' na kakanon.
Napagmata ako, maliwanag na - iyo daa ito an Tutuban. Haisst Manila na! Matawo. May nagiiwal na duwang bayi. An sabi ni Madires " hilinga an nguhod mong duwa ta bantayan ko su mga dara dara ta. Dai pagbayai ta mawara an saen kita kaan mahanap". Nagkapirang kahon na an laog batag, kamote, mga gulayon buda siempre su mga pasalubong na ibos, latik...
Nakaabot man giraray sa harong kan Tiyuon mi sa Manila. Pwerte may telebisyon. Itom buda puti an tawo. An naromduman ko - patalstals kan Coca Cola si Nora Aunor - an kanta "it's the real thing"....
Duman ko naikonek sa giraray kun nata an mga tawo muyang magpasko sa Manila. May mga tinalubuan na bado hale sa mga pinsan sa tiyaon. May mga gading na hinaraboan na kan mga aki sa Manila urugmahon na man kami. Paerenotan pagsalo. Dai ugaring ako nakakaiba sa mga ralakwan ta ako an nagbabantay kan tugang kong sadit pa. Ay - paraaling baya ta matua. Narumduman kong nagparetrato sa Luneta, sa Manila Zoo buda sa Dapitan, Sa edad kong sais anyos dai ko pa aram kun nata ta dagsa an mga tawo sa mga lugar na ito. Dai ako makakahuron sa mga pinsan sa tiyaon ta mga tagalog pipira pa sana an aram kong tagalog arog kan : "di pa po ako kumakain. nagugutom na po"... iyan pa sana an tagalog ko.
Kamo ano an eksperiensiya kan primerong paManila? Siguradong maogma lalo na kun Disyembre...
Alagad kun kamo tabi mga magurang dai na ipagturol an mga aki sa bintana ta baad mahultok.....
Buda mas marhay gayud atab ataban an paManila ngani dai makasabay sa suru'suan. Iyo man sana.
